Literatura SF

[Q__]

O marsjańskich klasykach Wellsa:
https://bibliotekakruka.pl/herbert-george-wells-wojna-swiatow/

I E.R. Burroughsa:
https://bibliotekakruka.pl/burroughsa-pulpowy-swiat-pod-ksiezycami-marsa/

[Q__]

Taka tam lista SF-owych polecanek:
https://pozeracz.pl/inicjacja-science-fiction-na-poczatek/

Przy czym jej autor wspomina o Marge Piercy. Sprawdziłem, jest to pisarka u nas nieznana, a na Zachodzie renomowana, mogliby choć jej czołowe tytuły w Polsce wydać:
https://en.wikipedia.org/wiki/Woman_on_the_Edge_of_Time
https://en.wikipedia.org/wiki/He,_She_and_It

Skądinąd... Jej nazwisko przewija się też w linkowanej już^* dyskusji o autorach przereklamowanych, ale występuje tam jako ich przeciwieństwo. Innym pozytywnym antyprzykładem na w/w liście jest "Macroscope" Piersa Anthony'ego:
https://en.wikipedia.org/wiki/Macroscope_(novel)
Może i ten "Makroskop" wypadałoby przetłumaczyć?

* https://muzeum.startrek.pl/forum/index.php?action=vthread&forum=5&topic=2712&page=0#msg269465

[Q__]

I jeszcze taka lista polecanek:
https://drivebycuriosity.blogspot.com/2020/10/science-fiction-who-are-heirs-of.html

[Q__]

Recenzja w/w komiksu o historii SF (za Drixem):
https://zinnegoswiata.com/2024/02/14/historia-science-fiction-recenzja-komiksu/

Ciekawa - i robiąca smaka - ale i b. enigmatyczna.
Swoją drogą: interesujący, z Lovecrafta wzięty, chwyt narracyjny twórcy omawianego albumu zastosowali...

I subiektywny ranking cykli SF (też za Drixem):
https://www.youtube.com/watch?v=xAXGm6H6x04

A ode mnie fragment - niedawno wznowionego - "Gateway" Pohla (na zachętę, bo klasykę trzeba znać):
https://kultura.onet.pl/fragmenty-ksiazek/fragment-ksiazki-gateway-tom-1-brama-do-gwiazd/qfxjzvx

Plus parę recenzji. W/w "Gateway":
https://seczytam.blogspot.com/2022/08/frederik-pohl-gateway-brama-do-gwiazd.html
Klasyki jeszcze starszej:
https://seczytam.blogspot.com/2023/12/jack-london-szkaratna-dzuma-i-inne.html
Oraz nowszych powieści SF:
https://seczytam.blogspot.com/2022/11/mary-doria-russell-wrobel.html
https://seczytam.blogspot.com/2021/12/magdalena-salik-pomien.html

[Q__]

Marek Oramus o powieści "Wodny nóż" Paolo Bacigalupiego:
http://www.galgut.eu/noz-personalny/

I Charlie the Librarian o różnych innych głośnych tytułach SF:

- Shute'a
http://charliethelibrarian.com/nevil-shute-ostatni-brzeg/

-Keyesa
http://charliethelibrarian.com/daniel-keyes-kwiaty-dla-algernona/

- Aldissa
http://charliethelibrarian.com/brian-w-aldiss-cieplarnia/
http://charliethelibrarian.com/brian-w-aldiss-wiosna-helikonii/
http://charliethelibrarian.com/brian-w-aldiss-lato-helikonii/
http://charliethelibrarian.com/brian-w-aldiss-zima-helikonii/
https://charliethelibrarian.com/brian-w-aldiss-kto-zastapi-czlowieka/
http://charliethelibrarian.com/brian-w-aldiss-superpanstwo-powiesc-o-europie-przyszlosci/

- Harrisona
http://charliethelibrarian.com/harry-harrison-krok-od-ziemi/
http://charliethelibrarian.com/harry-harrison-planet-of-the-damned-planeta-przekletych/
http://charliethelibrarian.com/harry-harrison-make-room-make-room-przestrzeni-przestrzeni/
http://charliethelibrarian.com/harry-harrison-the-stainless-steel-rat-stalowy-szczur/
http://charliethelibrarian.com/harry-harrison-rebelia-w-czasie/
http://charliethelibrarian.com/harry-harrison-wojna-z-robotami/

- Watsona
http://charliethelibrarian.com/ian-watson-lowca-smierci/

- Sheckley'a
http://charliethelibrarian.com/robert-sheckley-wymiar-cudow/
http://charliethelibrarian.com/robert-sheckley-planeta-zla/

- Carda
http://charliethelibrarian.com/orson-scott-card-gra-endera/

- W.J. Williamsa
http://charliethelibrarian.com/walter-jon-williams-okablowani/

- Simmonsa
http://charliethelibrarian.com/dan-simmons-hyperion/
http://charliethelibrarian.com/dan-simmons-the-fall-of-hyperion-zaglada-hyperiona/
http://charliethelibrarian.com/dan-simmons-endymion/
http://charliethelibrarian.com/dan-simmons-the-rise-of-endymion-triumf-endymiona/

- Morgana
http://charliethelibrarian.com/richard-morgan-modyfikowany-wegiel/
http://charliethelibrarian.com/richard-morgan-upadle-anioly/
http://charliethelibrarian.com/richard-morgan-zbudzone-furie/

- McMaster-Bujold
http://charliethelibrarian.com/lois-mcmaster-bujold-strzepy-honoru/
http://charliethelibrarian.com/lois-mcmaster-bujold-barrayar/
http://charliethelibrarian.com/lois-mcmaster-bujold-stan-niewolnosci/

- Bulyczowa
http://charliethelibrarian.com/kir-bulyczow-ludzie-jak-ludzie/
http://charliethelibrarian.com/kir-bulyczow-wielki-guslar-wita/
http://charliethelibrarian.com/kir-bulyczow-swiat-bez-czasu/

- Liu Cixina
http://charliethelibrarian.com/cixin-liu-problem-trzech-cial/
http://charliethelibrarian.com/cixin-liu-ciemny-las/
http://charliethelibrarian.com/cixin-liu-koniec-smierci/

[Q__]

Kanon SF według Johna C. Wrighta:
https://www.scifiwright.com/2012/01/the-fifty-essential-authors-of-science-fiction/

Pomijając - iście kryminalne - nieuwzględnienie Lema (z Żuławskim), solidna lista.

[Q__]

Za Drixem, związany z premierą wspomnianego komiksu o historii SF wywiad z Kołodziejczakiem:
https://www.onet.pl/informacje/glos24/jest-obecna-wszedzie-zyskujac-coraz-wieksze-grono-wielbicieli-na-czym-polega-jej/dtnq8t0,30bc1058

Ten niedosyt Lema jest jednak irytujący, ale to nie wina T.K...

[Q__]

Klasyków znać wypada, dlatego wrzucę info o - dziś zapomnianym, a istotnym dla wczesnej ery gatunku - autorze, zwącym się Ray Cummings:
https://en.wikipedia.org/wiki/Ray_Cummings
https://thepulp.net/pulpsuperfan/2020/08/17/ray-cummings-a-forgotten-founding-father-of-sf/

[Q__]

Skoro mowa o klasykach... John C. Wright detalicznie o "Ostatnim zamku" Jacka Vance'a:
https://www.scifiwright.com/2014/07/the-last-castle-by-jack-vance/

O oryginalnej Wielkiej Trójce amerykańskiej SF:
https://www.scifiwright.com/2013/02/the-big-three/
Przewadze Van Vogta nad Asimovem:
https://www.scifiwright.com/2006/10/van-vogt-or-asimov/
Oraz - skoro przy twórczości I.A. jesteśmy - krytycznie, a z dość specyficznych pozycji, o "Nastaniu nocy":
https://www.scifiwright.com/2012/01/isaac-asimov-and-relative-insanity/
I cyklu o robotach:
https://www.scifiwright.com/2020/12/i-robot/

[Q__]

Na pierwszym z kanałów, które ledwo co linkowałem w topicu asimovowskim znajdziemy - też w formie fanowskich audiobooków - i "Spodek samotności" Theodore'a Sturgona:
https://www.youtube.com/watch?v=ma4_TBGFWAY
Oraz "Mnemonikę" Kurta Vonneguta:
https://www.youtube.com/watch?v=7wty1ER-CmI

Na drugim zaś - analizy "Neuromancera" (Gibsona):
https://www.youtube.com/watch?v=HGW_7HTXuQo
"Zamieci" (Stephensona):
https://www.youtube.com/watch?v=YkpXBCKZsLw
I - od cyberpunku do kosmosu przechodząc - "Wróbla" Mary Dorii Russell:
https://www.youtube.com/watch?v=Xz5KHF2wV-U

[Q__]

Charlie the Librarian o kolejnych (mniej lub bardziej) głośnych tytułach SF:

- Franka Herberta
http://charliethelibrarian.com/frank-herbert-gwiazda-chlosty/

- Ballarda
http://charliethelibrarian.com/j-g-ballard-zatopiony-swiat/
http://charliethelibrarian.com/j-g-ballard-witaj-ameryko/

- Bestera
http://charliethelibrarian.com/alfred-bester-the-demolished-man-czlowiek-do-przerobki/

- Zelazny'ego
http://charliethelibrarian.com/roger-zelazny-damnation-alley-aleja-potepienia/

- Wyndhama
http://charliethelibrarian.com/john-wyndham-poczwarki/

- Vonneguta
http://charliethelibrarian.com/kurt-vonnegut-slapstick/

- McCarthy'ego
http://charliethelibrarian.com/cormac-mccarthy-droga/

- VanderMeera
http://charliethelibrarian.com/jeff-vandermeer-unicestwienie/

- Bacigalupiego
http://charliethelibrarian.com/paolo-bacigalupi-nakrecana-dziewczyna/

- W.M. Millera
http://charliethelibrarian.com/walter-m-miller-jr-a-canticle-for-leibowitz-kantyczka-dla-leibowitza/

- Tenna
http://charliethelibrarian.com/william-tenn-bernie-faust/

- Poula Andersona
http://charliethelibrarian.com/poul-anderson-stanie-sie-czas-2/

- Kuttnera
http://charliethelibrarian.com/henry-kuttner-pulapka-czasu/
http://charliethelibrarian.com/henry-kuttner-ksiezycowe-hollywood/
http://charliethelibrarian.com/henry-kuttner-twonk-opowiadania/

- Nowlana
http://charliethelibrarian.com/philip-francis-nowlan-armageddon-2419-a-d/

- Atwood
http://charliethelibrarian.com/margaret-atwood-opowiesc-podrecznej/

- Brunnera
http://charliethelibrarian.com/john-brunner-wszyscy-na-zanzibarze/
http://charliethelibrarian.com/john-brunner-gwiezdny-labirynt/

- C. Smitha
http://charliethelibrarian.com/cordwainer-smith-drugie-odkrycie-ludzkosci-norstrilia/

- Nivena
http://charliethelibrarian.com/larry-niven-pierscien/

- Reynoldsa
http://charliethelibrarian.com/alastair-reynolds-migotliwa-wstega-poscig/
http://charliethelibrarian.com/alastair-reynolds-migotliwa-wstega-odwet/

- Bovy
http://charliethelibrarian.com/ben-bova-wedrowcy/

- Egana
http://charliethelibrarian.com/greg-egan-diaspora/

- Shawa
http://charliethelibrarian.com/bob-shaw-milion-nowych-dni/

- Calvino
http://charliethelibrarian.com/italo-calvino-opowiesci-kosmikomiczne/

- Willis
http://charliethelibrarian.com/connie-willis-przewodnik-stada/

- Doctorowa
http://charliethelibrarian.com/cory-doctorow-little-brother-maly-brat/
http://charliethelibrarian.com/cory-doctorow-lawful-interception/
http://charliethelibrarian.com/cory-doctorow-kontekst/
http://charliethelibrarian.com/cory-doctorow-homeland/

- Brodericka
http://charliethelibrarian.com/damien-broderick-pasiaste-dziury/

- Tepper
http://charliethelibrarian.com/sheri-s-tepper-trawa/

- Glukhovsky'ego
http://charliethelibrarian.com/dmitry-glukhovsky-metro-2033/
http://charliethelibrarian.com/dmitry-glukhovsky-witajcie-w-rosji/

- Cline'a
http://charliethelibrarian.com/ernest-cline-ready-player-one/

- Stableforda
http://charliethelibrarian.com/brian-stableford-podroz-do-centrum/
http://charliethelibrarian.com/brian-stableford-najezdzcy-z-centrum/
http://charliethelibrarian.com/brian-stableford-asgards-heart/
http://charliethelibrarian.com/brian-stableford-gry-wojenne/

- Chalkera
http://charliethelibrarian.com/jack-l-chalker-lilith-waz-w-trawie/
http://charliethelibrarian.com/jack-l-chalker-cerberus-a-wolf-in-the-fold-cerber-wilk-w-owczarni/
http://charliethelibrarian.com/jack-l-chalker-charon-a-dragon-at-the-gate-charon-smok-u-wrot/
http://charliethelibrarian.com/jack-l-chalker-medusa-tiger-by-the-tail-meduza-tygrys-w-opalach/

- Norton
http://charliethelibrarian.com/andre-norton-swit-2250/
http://charliethelibrarian.com/andre-norton-sargassowa-planeta/
http://charliethelibrarian.com/andre-norton-gwiezdny-zwiad/
http://charliethelibrarian.com/andre-norton-gwiezdna-straz/

- Kappa
http://charliethelibrarian.com/colin-kapp-formy-chaosu/

- Scalziego
http://charliethelibrarian.com/john-scalzi-wojna-starego-czlowieka/
http://charliethelibrarian.com/john-scalzi-the-ghost-brigades-brygady-duchow/
http://charliethelibrarian.com/john-scalzi-czerwone-koszule/

- Drake'a
http://charliethelibrarian.com/david-drake-swiat-northa/

- Zahna
http://charliethelibrarian.com/timothy-zahn-kobra/
http://charliethelibrarian.com/timothy-zahn-kobry-aventiny/
http://charliethelibrarian.com/timothy-zahn-synowie-kobry/
http://charliethelibrarian.com/timothy-zahn-wojna-kobry/
http://charliethelibrarian.com/timothy-zahn-transakcja-kobry/
http://charliethelibrarian.com/timothy-zahn-tajemnica-kobry/

- Webera
http://charliethelibrarian.com/david-weber-ksiezyc-buntownikow/
http://charliethelibrarian.com/david-weber-dziedzictwo-zniszczenia/
http://charliethelibrarian.com/david-weber-spadkobiercy-cesarstwa/

- Diwowa
http://charliethelibrarian.com/oleg-diwow-najlepsza-zaloga-slonecznego-tom-1-i-2/

- Sorokina
http://charliethelibrarian.com/wladimir-sorokin-lod/

- Pielewina
http://charliethelibrarian.com/wiktor-pielewin-krysztalowy-swiat/
http://charliethelibrarian.com/wiktor-pielewin-omon-ra-i-inne-opowiesci/

- Lengyela
http://charliethelibrarian.com/peter-lengyel-druga-planeta-slonca-ogg/

- S. Collins
http://charliethelibrarian.com/suzanne-collins-igrzyska-smierci/

A nawet o klasykach pre-SF:

- Voltaire'a
http://charliethelibrarian.com/wolter-mikromegas/

- Swifta
http://charliethelibrarian.com/jonathan-swift-podroze-do-wielu-odleglych-narodow-swiata/

- Campanelli
http://charliethelibrarian.com/tomasz-campanella-miasto-slonca/

I nieco mniej wczesnych utworach

- Bułhakowa
http://charliethelibrarian.com/michail-bulhakow-fatalne-jaja/
http://charliethelibrarian.com/michail-bulhakow-diaboliada/
http://charliethelibrarian.com/michail-bulhakow-psie-serce/

- Čapka
http://charliethelibrarian.com/karel-capek-ksiega-apokryfow/
http://charliethelibrarian.com/karel-capek-fabryka-absolutu/
http://charliethelibrarian.com/karel-capek-humoreski/
http://charliethelibrarian.com/karel-capek-bajki-i-przypowiastki/

- Borgesa
http://charliethelibrarian.com/jorge-luis-borges-powszechna-historia-nikczemnosci/

[Q__]

O niemieckojęzycznej SF, od roku 2020 począwszy (część dwudziesta druga):
https://esensja.pl/ksiazka/publicystyka/tekst.html?id=34829

Tu zaś można przeczytać klasyczne opowiadanie "Diamentowa soczewka", którego autorem jest Fitz James O'Brien^*:
https://www.theatlantic.com/magazine/archive/1858/01/the-diamond-lens/627170/
https://www.gutenberg.org/cache/epub/23169/pg23169-images.html

* https://en.wikipedia.org/wiki/Fitz_James_O'Brien

Tu natomiast znacznie lepszy utwór "Mellonta Tauta" Poego:
https://www.eapoe.org/works/tales/mellntab.htm

A to artykuł poświęcony kolejnemu klasykowi - "Maszyna staje" E.M. Forstera:
https://www.wired.com/2010/11/1101em-forster-machine-stops/

I jeszcze wpis blogowy o znakomitym "Dniu milionowym" Pohla:
https://reiszwolf.wordpress.com/2021/01/06/day-million-1966-post-humanity-short-story-by-frederik-pohl/

Oraz refleksje o "Widoku z wysoka" Joan D. Vinge:
http://youngpeoplereadoldsff.com/story/view-from-a-height

A także kolejne opowiadanie do przeczytania - "Particle Theory" Edwarda Bryanta:
http://strangehorizons.com/fiction/particle-theory/

[Q__]

O naukowości w SF po raz kolejny:
https://www.theguardian.com/books/booksblog/2015/jan/21/real-science-science-fiction-sf-scholar

O tym, że SF ogłupia czytelnika:
https://psycnet.apa.org/record/2017-56210-003
https://www.researchgate.net/publication/321258528_The_genre_effect_A_science_fiction_vs_realism_manipulation_decreases_inference_effort_reading_comprehension_and_perceptions_of_literary_merit
https://thepatronsaintofsuperheroes.wordpress.com/2017/10/30/science-fiction-makes-you-stupid/
https://www.theguardian.com/books/2017/nov/23/science-fiction-triggers-poorer-reading-study-finds
Ale tylko słaba SF, i czytelnika mającego uprzedzenia:
https://www.researchgate.net/publication/339020262_The_literary_genre_effect_A_one-word_science_fiction_vs_realism_manipulation_reveals_intrinsic_text_properties_outweigh_extrinsic_expectations_of_literary_quality
https://www.theguardian.com/books/2019/oct/01/sci-fi-makes-you-stupid-study-refuted-by-scientists-behind-original-research

I jeszcze takie dwie listy polecanek:
https://www.esquire.com/entertainment/books/g39358054/best-sci-fi-books/
https://eu.sj-r.com/story/business/2015/02/26/17-science-fiction-books-that/35103179007/

[Q__]

O tym dlaczego należy czytać SF:
https://ryleyjake.co.uk/books/why-you-should-read-science-fiction-books/

Plus lista polecanek:
https://ryleyjake.co.uk/books/best-science-fiction-books/

I teksty o opowiadaniach Bradbury'ego:
https://ryleyjake.co.uk/books/best-ray-bradbury-short-stories/
Oraz o Le Guin:
https://ryleyjake.co.uk/books/sci-fi-cognitive-estrangement-the-dispossessed/

[Q__]

Drix informuje, że można nabywać (w jednym tomie) cztery niepublikowane do minionej dekady tytuły F. Herberta:
https://books.apple.com/us/book/four-unpublished-novels/id6443108298

Ciekawe czy bliżej bieguna "Diuny" czy większości pozadiunowych powieści F.H. - pod względem jakości?